Các Công Thức Tính Vận Tốc Thường Dùng Và Dạng Bài Tập Hay Gặp

Hiểu rõ bản chất của sự chuyển động là nền tảng để giải quyết tốt các bài toán vật lý. Hãy cùng Điện máy Pico hệ thống hóa lại các công thức tính vận tốc từ cơ bản đến nâng cao và thực hành qua các bài tập vận dụng trong bài viết dưới đây nhé.

 

4 công thức tính vận tốc

 

Vận tốc là đại lượng vectơ mô tả mức độ nhanh hay chậm và hướng của chuyển động. Dưới đây là các nhóm công thức quan trọng được phân loại theo từng dạng chuyển động cụ thể để bạn dễ dàng ghi nhớ.

 

Công thức tính vận tốc cơ bản

 

Trong chuyển động thẳng đều, đây là công thức tính vận tốc nền tảng nhất, biểu thị mối liên hệ giữa quãng đường và thời gian:

Trong đó:

• v: Vận tốc của vật
• S: Quãng đường vật đi được
• t: Thời gian vật đi được

>>> XEM THÊM: Công Thức Tính Diện Tích Hình Tròn Và Bài Tập Áp Dụng

 

Công thức tính vận tốc góc

 

Đối với chuyển động tròn đều, chúng ta quan tâm đến tốc độ quét góc của bán kính nối vật với tâm quỹ đạo. Công thức được xác định như sau:

Mối liên hệ giữa vận tốc dài và vận tốc góc:

 

Trong đó:

Công thức tính vận tốc tức thời

 

Để xác định độ nhanh chậm của vật tại một thời điểm hoặc một vị trí xác định trên quỹ đạo, ta sử dụng công thức tính vận tốc tức thời:

Trong chuyển động thẳng biến đổi đều (nhanh dần hoặc chậm dần), vận tốc tức thời tại thời điểm t được tính bằng:

 

Trong đó:

• vo: Vận tốc ban đầu
• a: Gia tốc
• t: Thời điểm tính vận tốc

 

Công thức tính vận tốc trung bình

 

Rất nhiều học sinh thường nhầm lẫn khi áp dụng công thức tính vận tốc trung bình. Bạn cần nhớ rằng vận tốc trung bình bằng tổng quãng đường chia cho tổng thời gian, không phải trung bình cộng các vận tốc.

Trong đó:

• S1, S2…: Các đoạn đường thành phần
• t1, t2…: Thời gian đi hết các đoạn đường tương ứng

>>> CÔNG THỨC MỚI: Công Thức Tính Chu Vi Hình Tròn Chuẩn, Các Dạng Bài Tập

 

Bài tập áp dụng công thức tính vận tốc

 

Để củng cố kiến thức, dưới đây là các dạng bài tập minh họa giúp bạn nắm vững cách sử dụng công thức tính vận tốc trong thực tế:

 

Dạng 1: Chuyển động thẳng đều

 

Đề bài: Một chiếc xe máy đi từ A đến B dài 120km hết 3 giờ. Tính vận tốc của xe.

Lời giải:

Áp dụng công thức cơ bản, ta có vận tốc của xe:

v = S : t = 120 : 3 = 40 (km/h)

 

Dạng 2: Chuyển động thẳng biến đổi đều

 

Đề bài: Một ô tô đang đứng yên bắt đầu tăng tốc với gia tốc a = 2m/s^2. Tính vận tốc của xe sau 5 giây.

Lời giải:

Vận tốc ban đầu vo = 0. Áp dụng công thức, ta có vận tốc của xe sau 5 giây:

v = vo + a x t = 0 + 2 x 5 = 10 (m/s)

 

Dạng 3: Tính vận tốc trung bình

 

Đề bài: Một người đi xe đạp trên đoạn đường đầu dài 10km hết 30 phút, đoạn đường sau dài 20km hết 1 giờ. Tính vận tốc trung bình trên cả quãng đường.

Lời giải:

Đổi đơn vị: t1 = 0.5h, t2 = 1h

Vận tốc trung bình cả quãng đường là: (10 + 20) : (0.5 + 1) = 30 : 1.5 = 20 (km/h)

 

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hệ thống hóa chính xác công thức tính vận tốc để áp dụng hiệu quả vào học tập. Đừng quên ghé thăm Điện máy Pico để trang bị những thiết bị hỗ trợ học tập và làm việc tốt nhất nhé.